STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

§ 1. WPROWADZENIE / INFORMACJE OGÓLNE

W dniu 28 lipca 2023 r. weszła w życie Ustawa o zmianie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która nowelizuje przepisy dotyczące standardów ochrony małoletnich znajdujące się w art. 22b i 22c ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniem przestępczości na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Nowe przepisy o ochronie małoletnich zaczynają obowiązywać od 15 lutego 2024 r, jednak zgodnie z art. 10 Ustawy, obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich musi być zrealizowany w terminie 6 miesięcy od dnia jej obowiązywania, czyli do 15 sierpnia 2024 r. Jest to okres przejściowy, na dostosowanie działalności danego podmiotu do wymogów, o których mówi ustawa.

W związku z zakresem prowadzenia działalności przez BTA DB-ACTIVE, Biuro przyjmuje niniejszy dokument jako wzór standardów, przepisów i zasad w celu ochrony i praw Dziecka (każda osoba poniżej 18 roku życia) przebywającego na obozach, koloniach oraz procedur w przypadku naruszania godności i wolności małoletnich. Biuro Turystyki Aktywnej DB-ACTIVE prowadzi działalność z poszanowaniem praw człowieka, w szczególności praw Dzieci, które przebywają na obozach letnich i zimowych. Biuro zatrudnia wykwalifikowane osoby / wychowawców, które sprawują bezpośrednią opiekę nad małoletnim w czasie trwania wypoczynku. Przed każdym wyjazdem na obóz/kolonię Biuro zobowiązuje się do omówienia możliwych okoliczności wskazujących na ewentualne formy zagrożenia i łamania praw Dziecka oraz szybkiego, zdecydowanego reagowania na negatywne sytuacje dotyczące małoletniego Uczestnika, w tym informacje do Rodzica / Prawnego opiekuna i zawiadomienie organów ścigania.

Przez krzywdzenie Dziecka rozumiemy popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym członka Personelu / wychowawcę (osoba zatrudniona przez Biuro na podstawie umowy cywilnoprawnej, wykwalifikowana i przygotowana do opieki nad Uczestnikiem obozu). Na szkodę Dziecka mogą być popełnione wszystkie przestępstwa jakie dotyczą dorosłych oraz te, które mogą być popełnione przeciwko Dzieciom (m.in. art. 198 kk – seksualne wykorzystanie niepoczytalności i bezradności, art. 199 kk – seksualne wykorzystanie zależności; art. 200 kk – seksualne wykorzystanie osoby poniżej 15 roku życia i inne ujęte prawem). Należy w tym momencie dodać, że przy zapisach Dzieci na wypoczynek letni i zimowy Biuro dokonuje identyfikacji Uczestnika i jego relacji z Rodzicem / Opiekunem / osobą dorosłą podpisującą Umowę. W sytuacjach nietypowych wskazujących na krzywdzenie Dziecka, przedstawiciel Organizatora przeprowadza rozmowę oraz poza Kartą Uczestnika Wypoczynku sprawdza dane Dziecka i określa istniejące prawo do opieki nad Dzieckiem.

Biuro Turystyki Aktywnej DB-ACTIVE w razie jakichkolwiek zdarzeń związanych ze zdrowiem Dziecka oraz Ustawy o ochronie małoletnich kontaktuje się z Rodzicem / Prawnym Opiekunem i Wychowawcą na obozie / kolonii, który pełni obowiązek opiekuna podczas wypoczynku.

§ 2. ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIEDZY MAŁOLETNIM UCZESTNIKIEM WYPOCZYNKU A PERSONELEM PLACÓWKI

1. Najważniejszą zasadą działalności Organizatora jest dbanie o dobro psychofizyczne Dziecka.
2. Niedopuszczalne jest jakiekolwiek stosowanie przemocy przez Przedstawicieli / Personelu wobec Dziecka.
3. Personel / Organizator wypoczynku jest zobowiązany do utrzymywania profesjonalnych relacji z Dzieckiem.
4. Personel dba, by każdorazowa relacja z Dzieckiem była przejrzysta i minimalizowała ryzyko błędnej interpretacji jego zachowania.
5. Personel traktuje małoletniego Uczestnika wypoczynku z godnością i szacunkiem.
6. Personel / pracownicy Biura nie mogą w kontakcie słownym zawstydzać, lekceważyć, obrażać i upokarzać Dziecka. Nie wolno „podnosić tonu wypowiedzi” w sytuacjach innych, niż wynikająca z Jego bezpieczeństwa.
7. W komunikacji z Dzieckiem należy zachować wyrozumiałość, cierpliwość i szacunek, a sprawy konfliktowe w relacjach z innymi Uczestnikami rozwiązywać adekwatnie do sytuacji i wieku.
8. Nie wolno Personelowi wypoczynku zachowywać się w obecności Dziecka w sposób niestosowny. Chodzi o używanie wulgarnych, obraźliwych gestów, słów, żartów oraz tych, które niosą za sobą podtekst wykorzystania, atrakcyjności seksualnej przez zastraszanie i wymuszenia. Nie wolno nawiązywać relacji seksualnych ani składać nieodpowiednich propozycji o tym charakterze, również przez żarty, komentarze czy treści pornograficzne.
9. Personel ma obowiązek w przypadkach zgłaszania przez Dziecko sytuacji niekomfortowych powiadomić o tym innego członka Personelu i Organizatora wypoczynku.
10. Personel ma obowiązek dbać o prawo Dziecka do prywatności, a w sytuacjach koniecznych odstąpienia od poufności, wyjaśnić cel i zasadność swojej decyzji.
11. Personel wypoczynku dba, by nie zostawać z Dzieckiem w sytuacjach realizacji programu, rozmowy wychowawczej „sam na sam”. W wyjątkowych zdarzeniach informuje innego członka Personelu o czasie i miejscu takiego zdarzenia.
12. Personel / Organizator wypoczynku nie może utrwalać wizerunku Dziecka (nagrywanie głosu, filmowanie) dla potrzeb prywatnych. Nie dotyczy wizerunku na potrzeby Biura, jednak za zgodą Rodzica / Opiekuna.
13. Podczas wypoczynku nie wolno proponować Dziecku wyrobów tytoniowych, alkoholu i innych substancji.
14. W relacjach Personel / Dziecko, ale również między uczestnikami wypoczynku, niedopuszczalne jest naruszanie integralności fizycznej przez bicie, szturchanie, popychanie oraz inne, które mogą być uznane za niestosowne.
15. Podczas wypoczynku kontakt z Dzieckiem / Dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy Personelu i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie pracy i obowiązków Personelu.
16. Organizator wypoczynku zaznajamia się z procedurami ochrony małoletnich przedstawionymi przez przewoźnika, personel ośrodka wypoczynkowego i przewodników zatrudnionych do realizacji programu wypoczynku.

§ 3. ZASADY / SPOSTRZEŻENIA / REAGOWANIE NA PODEJRZENIA KRZYWDZENIA DZIECKA W RELACJACH DZIECKO – OSOBA DOROSŁA

1. Głównym zadaniem działalności BTA DB-ACTIVE jest organizowanie wypoczynku dla dzieci i młodzieży w okresie letnim i ferii zimowych.
2. Podczas zapisów do placówki wypoczynku, Organizator / Przedstawiciel Biura jest zobowiązany do dokonania identyfikacji Dziecka i osoby zapisującej / podpisującej umowę / Rodzica. W wyniku rozmowy i podejrzenia krzywdzenia Dziecka dokonuje się sprawdzenia tożsamości Uczestnika i Rodzica przez potwierdzenie danych na podstawie dokumentu tożsamości. W przypadku problemów z identyfikacją ww. osób należy wyjaśnić, że procedura jest konieczna w zapewnieniu bezpieczeństwa Dziecka i wynika z powszechnie obowiązującego prawa.
3. Organizator w przypadku podejrzenia krzywdzenia Dziecka i nie wyjaśnienia tożsamości Opiekuna winien podjąć decyzję o zawiadomieniu policji lub w razie wątpliwości podjąć dalszą rozmowę z osobą dorosłą w celu uzyskania dalszych wyjaśnień.
4. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka w czasie pobytu na wypoczynku z osoba dorosłą/opiekunem (dotyczy krzyków, obrażania, widocznych znaków znęcania się, bicia itp.) przeprowadza się rozmowę wyjaśniającą.
5. W sytuacjach niewyjaśnienia podejrzeń krzywdzenia Dziecka lub w przypadkach naruszenia godności Dziecka przez osobę dorosłą z którą przebywa na wypoczynku, stosuje się procedurę jak w § 4 pkt 6,7,9,10.
6. W przypadku odbioru Dziecka z placówki wypoczynku przez Rodzica, Wychowawca / Kierownik uniemożliwia kontakt osoby dorosłej/Rodzica z innymi uczestnikami wypoczynku bez obecności wychowawcy/kierownika.
7. Odbiór uczestnika wypoczynku przez innego członka rodziny jest możliwy po przedstawieniu upoważnienia przez Rodzica/ Prawnego opiekuna oraz potwierdzenia tego faktu rozmową telefoniczną.

§ 4. ZASADY I PROCEDURY REAGOWANIA W PRZYPADKU UZASADNIONEGO PRZYPUSZCZENIA, ŻE DOBRO DZIECKA JEST ZAGROŻONE

1. Personel zatrudniony do opieki w placówce wypoczynku posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia Dzieci, które mogą przebierać różne formy i sposoby.
2. Personel zobowiązany jest niezwłocznie poinformować Organizatora / Właściciela Biura o każdym podejrzeniu krzywdzenia Dziecka.
3. Interwencja Kierownika / Organizatora może wyznaczyć do rozpatrzenia podejrzenia członka Personelu, a w przypadku, gdy sytuacja dotyczy jednego z członka Personelu, innego pracownika / kierownika wypoczynku.
4. Uzasadnione podejrzenie krzywdzenia dziecka występuje, gdy Dziecko ujawniło Personelowi fakt krzywdzenia oraz gdy Personel zaobserwował krzywdzenia oraz ślady (zadrapania, zasinienia, czy jest niespójne, chaotyczne w swych odpowiedziach na zadane pytania). W tej sytuacji Organizator wypoczynku kontaktuje się z Rodzicem Prawnym Opiekunem w celu wyjaśnienia zdarzenia i informuję odpowiednie organy o możliwości popełnienia przestępstwa.
5. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez inne Dziecko należy przeprowadzić rozmowę z Dzieckiem podejrzewanym o krzywdzenie w obecności, jeśli to możliwe, Opiekuna Dziecka i samym Opiekunem, a także osobno z krzywdzonym Dzieckiem i jeśli to możliwe z Opiekunem. W takiej sytuacji należy zadbać o bezpieczeństwo Dziecka i odseparować Dziecko od podejrzewanego o krzywdzenie. Powinna odbyć się również rozmowa z innymi osobami mającymi wiedzę na temat krzywdzenia Dziecka. Personel w zależności od charakteru zdarzenia samodzielnie podejmuje działania wyjaśniające i naprawcze lub bezzwłocznie informuje Organizatora w celu przeprowadzenia interwencji.
6. W razie podejrzenia, że Dziecko stale doświadcza ze strony innego Dziecka przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego, zagrożenia jego życia i zdrowia, powtarzającej się przemocy fizycznej i psychicznej lub innych niepokojących się zachowań, interweniująca osoba zobowiązana jest dodatkowo złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa lub zawiadomić najbliższy sąd rodzinny.
7. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia Dziecka przez Personel i inne osoby trzecie w formie przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub / i zagrożenia jego życia, Personel zobowiązany jest zadbać o bezpieczeństwo Dziecka i odseparować od osoby podejrzanej o krzywdzenie i zawiadomić policję nr 112 / 997. W innych przypadkach dyskryminacji Dziecka, poniżania, ośmieszania Personel Organizator zobowiązany jest zadbać o bezpieczeństwo Dziecka i również odseparowanie od osoby krzywdzącej.
8. W innych niepokojących sytuacjach, gdzie są podejrzenia niestosownego zachowania Personelu w relacjach z Uczestnikiem/Dzieckiem podczas wypoczynku, należy przeprowadzić rozmowę dyscyplinującą i w kolejnym kroku zakończyć współpracę.
9. W wyjaśnianych przypadkach naruszenia godności i bezpieczeństwa dziecka, należy zadbać, by nie doszło do oddalenia się podejrzewanego. Dopuszcza się tzw. Obywatelskie zatrzymanie podejrzewanego w obecności osób trzecich w pomieszczeniu z dala od widoku innych osób i przekazanie policji (należy dostarczyć również ewentualnie posiadaną dokumentację dotyczącą podejrzenia popełnienia przestępstwa – zdjęcia, monitoring itp.).
10. W wyniku wyżej opisanych sytuacji Personel / Organizator imprezy turystycznej winien sporządzić notatkę służbową ze zdarzenia i podjętych przez Biuro działań. Po interwencji i sporządzeniu notatki, należy zdarzenie umieścić w ewidencji zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu i dobru Dziecka. Ewidencję prowadzi Biuro.

§ 5. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

1. Osoby zatrudnione podczas wypoczynku Dzieci i Młodzieży są sprawdzane w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości lub składają Oświadczenie, gdy są osobami zatrudnionymi na stałe w zawodzie nauczyciela.
2. Biuro spełnia wszelkie wymogi formalne związane z rejestrem wypoczynku w Kuratorium Oświaty, gdzie zamieszczone są również dane wychowawców zatrudnionych podczas wypoczynku.
3. Niniejsze Standardy BTA DB-ACTIVE wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia i udostępnia się je na stronie internetowej Biura oraz zapoznaję z nimi wszystkie osoby podpisujące umowę na imprezę turystyczną.